Lood in waterleidingen: risico voor kinderen

DATUM: 16 januari 2020

Jonge kinderen lopen gevaar door lood in verouderde waterleidingen. Dat stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, dat hiernaar onderzoek uitvoerde in opdracht van GGD GHOR Nederland. De onderzoeksresultaten vormen een belangrijk signaal naar gastouders, vooral die met een opvanglocatie in een boerderij of ouder gebouw.

Jonge kinderen kwetsbaar voor loodinname

Nederlands drinkwater heeft een uitstekende reputatie en die is grotendeels terecht. Toch is al enige tijd bekend dat ons kraanwater soms lood kan bevatten. Tot op heden werd daar niet voor gewaarschuwd, want de mogelijke gezondheidsrisico’s werden laag ingeschat.

De afgelopen jaren is echter aangetoond dat lood schadelijker is dan altijd werd gedacht. Onder meer nierschade en verhoogde bloeddruk worden genoemd als bijverschijnselen na inname.

Met name kinderen tot 8 jaar vormen een risicogroep voor de negatieve gezondheidseffecten van loodinname. Ze zijn extra kwetsbaar omdat ze:

  • Meer water drinken in relatie tot hun lichaamsgewicht dan volwassenen
  • Meer lood opnemen in het maagdarmkanaal dan volwassenen
  • Lood de hersenbarrière kan passeren bij jonge kinderen
  • De hersenen op deze leeftijd nog volop in ontwikkeling zijn

Gastouderopvanglocatie met loden leiding?

Op plekken waar veel kinderen de dag doorbrengen – zoals scholen, kinderdagverblijven en gastouderopvanglocaties – is het dan ook belangrijk om te controleren op de aanwezigheid van loden waterleidingen.

De meeste huizen die na 1960 zijn gebouwd bevatten geen loden leidingen, maar in boerderijen, oude gebouwen of monumentale panden komen ze vaker voor. Ook in woningen met nieuwe kranen of drinkwaterinstallaties kan teveel lood in het kraanwater zitten.

De verhuurder of eigenaar van een pand kan vaak uitsluitsel geven over de aanwezigheid van loden waterleidingen. Bij twijfel is het mogelijk om de aanwezige loodconcentraties middels een watermonster te meten. Bij te hoge concentraties wordt aangeraden om contact te zoeken met de gemeente, pandeigenaar en/of het waterleidingbedrijf.

Advies: waterleiding vervangen of doorspoelen

Het RIVM adviseert vanuit gezondheidsoogpunt om loden waterleidingen te vervangen, zeker op plekken waar jonge kinderen aanwezig zijn. Deze kinderen (en andere risicogroepen zoals zwangere vrouwen) wordt aangeraden om flessenwater te gebruiken ter vervanging.

Is er geen sprake van een oude loden leiding, maar juist van een relatief nieuwe kraan of drinkwaterinstallatie? Dan adviseert het RIVM om deze de eerste 3 maanden goed door te spoelen door de kraan voor elk gebruik eerst 10 seconden te laten doorlopen.